Interview: hoe belangrijk is therapie als het niet goed met je gaat?

Hoe belangrijk is therapie als het niet goed met je gaat? Hoe is het om naast iemand te staan die psychische problemen heeft? Joukje had last had van smetvrees en een angststoornis. Ze vertelt met haar psycholoog Evelien hoe belangrijk de schematherapie was in haar herstel.

In Joukje haar behandeltraject was schematherapie het laatste onderdeel van haar behandeling. Ze heeft er veel aan gehad. Wat houdt schematherapie eigenlijk in? Psycholoog Evelien: “Het is therapie op je schema’s. Schema’s zijn eigenlijk je gevoelige snaren, die je in de loop van de jaren hebt ontwikkeld vanuit je kindertijd. De bril waarmee je naar de wereld kijkt. Bijvoorbeeld dat je angstig bent voor verlating of angst om te falen. Schematherapie gaat er om hoe je geneigd bent te reageren op die schema’s. Je leert om meer te reageren vanuit je gezonde kant. Dat er ook ruimte komt voor je kwetsbare kant, maar ook voor je boze kind-kant. Vaak proberen we boosheid te onderdrukken, maar er mag ook ruimte voor zijn.”

Evelien vervolgt: “In de schematherapie heb je ook beschermers. Eigenlijk willen we allemaal niet te veel voelen. We ontwikkelen allemaal onze eigen beschermers, bijvoorbeeld door hard te werken, een muur op te trekken of met verslaving. Iedereen heeft zo zijn eigen manier van beschermen. Dat kan je lang helpen, maar het werkt op een gegeven moment tegen je. Vaak hebben mensen een veeleisende kant of een kritische kant. Dat is niet helpend. Dat haalt je alleen maar naar beneden. De hoge eisen mogen naar beneden, en die straffende kant willen we de deur uit.”

Waarom was juist schematherapie zo goed voor Joukje? Joukje: “Ik merkte dat hoe meer ik bezig was met schematherapie, de dwang vanzelf afnam, en de angst. Schematherapie trekt de hele wirwar van angst in mijn hoofd uit elkaar. Ik begon dingen steeds beter te begrijpen, het gaf inzicht. Evelien leerde me ook om mild te zijn tegen mezelf. Als ik in schema’s denk wordt de angst minder. Bijvoorbeeld: als ik getriggerd werd in mijn angst, was ik altijd heel streng tegen mezelf. Ik praatte mezelf enorm de grond in. In schemataal ga je dan juist naar je kwetsbare kind en denk je: ‘wat is nu eigenlijk de basisbehoefte die ik nu mis?’ Eigenlijk zocht ik veiligheid. Dan mag je dus wat milder zijn tegen jezelf. Je weet waar de behoefte zit en waar het vandaan komt. Dan wordt de angst ook minder.”

Als het niet goed met je gaat, is het belangrijk om iemand in vertrouwen te nemen. Evelien vertelt waarom dat zo belangrijk is: “Een ander kan een grote bron van steun zijn. Vaak trekken mensen met psychische problemen zich terug. Daardoor voelen ze zich nog meer alleen, en worden hun klachten erger. Door je verhaal te delen ontdek je dat de ander er wél voor je is. Dat de ander je begrijpt en er voor je wil zijn. Dat kan heel helpend zijn.”

Naast de schematherapie heeft Joukje veel gehad aan het liedje ‘Deze is voor jou’ van Matthijn Buwalda. Joukje: “Het liedje voelt als een cadeautje. Ik heb er veel steun aan gehad. Er zit mildheid in het liedje. Met zijn woorden ga ik altijd mijn dag in. Mijn lievelingswoord is het woord hoop. Hoop gaat door waar alles stopt. Hoe diep je ook zit, met hoop klim je altijd weer naar boven. Hoop gaat verder.”