Hoe geef je een behandeling als EMDR tijdens het videobellen met een cliënt? In een van de wekelijkse webinars die door onze collega’s van Hoop Online intern worden gegeven, werd daarover gesproken. Thomas van Ekeris en Fabine van Ginkel (beiden online psycholoog bij De Hoop) deelden hun ervaringen met andere collega’s van De Hoop.
Thomas: “Bij EMDR worden vingerbewegingen gebruikt om het werkgeheugen van de cliënt te belasten. Er zijn online tools die dit kunnen vervangen, maar daar voelde ik me nog niet zo bedreven in. Ik heb de keuze gemaakt om alsnog mijn vingers voor het scherm te bewegen. Dat was prettig, want dan had ik toch meer het gevoel dat je controle hebt”.
Een belangrijke voorwaarde voor het goed kunnen geven van online EMDR? “Een stabiele beeldverbinding is noodzakelijk”, geeft Thomas als tip. “Ik heb een keer een cliënt gehad waarbij het beeld aan het haperen was. Dat verstoort de behandeling.” Ook de grootte van het scherm kan van invloed zijn op de behandeling. “Om de vingerbewegingen te kunnen volgen heeft een cliënt een groot scherm nodig. Een laptop dus, geen smartphone. Daarnaast is het fijn als de cliënt een koptelefoon gebruikt. Zo zijn ze afgesloten van de omgeving en worden ze niet snel afgeleid door andere zaken.”
"Het is fijn als de cliënt een koptelefoon gebruikt. Zo zijn ze afgesloten van de omgeving en worden ze niet snel afgeleid door andere zaken."
Thomas laat in de webinar zie hoe hij dat aanpakt. In de sessie kijken 17 collega’s mee die verspreid zijn over alle locaties van De Hoop. “Ik beweeg mijn vingers alle kanten op, want dat is meer werkgeheugenbelasting. De cliënt volgt, net als normaal in de behandelkamer, mijn vingers en we vervolgen het standaardprotocol. Alleen het gebruik van vingers zal misschien niet genoeg zijn om het werkgeheugen te belasten, zoals ook soms is in een fysieke setting. Dan kan je ook online extra taken toevoegen.” Hij noemt als voorbeeld het maken van sommetjes, die de cliënt moeten oplossen tijdens het volgen van de vingerbewegingen. “Een andere manier kan zijn dat je ze mee laat tikken op een onregelmatig ritme. Dan tikken zij met hun handen gekruist op hun schouders, zodat ik het ook kan zien. Als het goed is zal je dan merken dat het niet anders is dan in een fysieke ontmoeting.”
"Als het goed is zal je dan merken dat het niet anders is dan in een fysieke ontmoeting."
Nadat Thomas zijn ervaring heeft gedeeld, heeft zijn collega Fabine nog een toevoeging daarop. “Ik heb ook een aantal online EMDR–sessies gedaan. Mijn ervaring is dat je niet per se de oogbewegingen hoeft te doen. Ik had namelijk een cliënt die alleen beschikking had over een klein scherm. Toen hebben we het tikken gecombineerd met het maken van sommetjes. Dat werkte ook goed“, zegt ze. “Mooie toevoeging”, geeft Thomas aan. “En zo kan je nog creatiever worden met zulke taken. Je kan cliënten bijvoorbeeld zoveel mogelijk automerken laten noemen, vervolgens zoveel mogelijk kleuren en daarna kun je vragen welke bekende Nederlander het eerst in hem opkomt.” Thomas grinnikt. “Dan leer je de cliënt ook gelijk wat beter kennen en maak je het leuk voor jezelf”.
Een medebehandelaar vraagt: “Hoe kun je goede nazorg bieden na een zware sessie, als je zo op afstand zit? Daar maak ik me wel zorgen over.” Thomas: “Dat kan je in principe hetzelfde aanpakken als in een fysieke afspraak. Ook daar gaat een cliënt je behandelkamer uit na de behandeling, dat voelt hetzelfde als het afsluiten van een online sessie. Je praat altijd nog even samen na om te evalueren, als dat niet genoeg is kan je hierop inspelen door te bespreken wat de cliënt na de EMDR gaat doen of je kunt de sessie korter houden. Ik ervaar eigenlijk voornamelijk dat het voor de cliënt juist makkelijker is omdat ze al thuis zijn. Dan kunnen ze meteen op de bank ploffen.”
"Dan leer je de cliënt ook gelijk wat beter kennen en maak je het leuk voor jezelf."
Tot slot geeft Thomas aan dat het online werken wennen en onderzoeken is. “Het inzetten van online EMDR bij cliënten met een complex trauma heb ik nog niet gedaan. Dat kost al veel vaardigheden in de fysieke situatie, dus nu heb ik de keuze gemaakt dit nog niet te doen.” Door kleine stappen te zetten kan je als behandelaar onderzoeken wat bij je past, maar ook wat goed voor de cliënt is. En door het delen van deze ervaringen leert de organisatie steeds meer goede zorg online aan te bieden.
Heb je een vraag over het geven van online behandeling naar aanleiding van dit artikel? Neem dan gerust contact op met onze collega’s van Hoop Online via hooponline@dehoop.org.