Jongeren met ADHD zijn gevoeliger voor verslaving en psychische klachten. We spreken Piet Mulder, gezinstherapeut bij De Hoop. Door de jaren heen heeft hij veel ervaring opgedaan met ADHD door gesprekken met jongeren en ouders.
Allereerst, wat houdt ADHD in?
“In Jip en Janneke taal: druk van binnen en druk van buiten. Iemand met ADHD heeft veel bewegingsonrust: draaien, concentratieverlies en snel afgeleid zijn. Het remmingsysteem in de hersenen werkt minder goed. Ik zeg weleens: ‘Als ze een berg afrijden, dan kunnen ze de handrem moeilijk vinden. Ze denderen er in sneltreinvaart vanaf.’ Door impulsiviteit kan een ADHD’er heel gevat reageren. Dat kan vervelend zijn, maar soms ook vermakelijk. Je ziet dan dat het een echte sfeermaker is.”
Zijn er meer positieve kanten van ADHD?
“Als ze geconcentreerd zijn, kunnen ze zich heel goed focussen en hard werken. Hiernaast zijn ze vaak sociaal, creatief, talig en bewogen met kwetsbaren. Ook hebben ze een hoog rechtvaardigheidsgevoel.”
Zijn ADHD’ers gevoeliger voor een verslaving?
“Ja, bij ADHD hoort experimenteergedrag, gevoeligheid voor groepsdruk én minder snel zien waar de grens ligt. Hierdoor zullen ze sneller drugs gebruiken. En dit middel werkt voor hen ook nog eens als een rustgevend medicijn. Pas zei ik tegen ouders: ‘Stel je bent een ADHD-puber en je ervaart een heerlijke rust als je voor het eerst blowt. Dan zou het gek zijn als je het niet nog eens neemt’.”
Kan onrust onder ADHD’ers ook zorgen voor psychische problemen?
“Indirect wel. Jongeren krijgen een behoorlijke knauw als hun omgeving vaak zegt dat ze het niet goed doen. Er zijn nogal wat ADHD’ers die hierdoor weinig zelfvertrouwen hebben, terwijl ze voor de buitenwereld vol bravoure zijn.”
Hoe kan de omgeving helpen om deze problemen te voorkomen?
“Door er alles aan te doen om de ADHD’er te begrijpen, positief te benaderen en extra ruimte te geven. Structuur bieden is heel belangrijk. Dus duidelijke afspraken maken en alles opgeruimd houden. Je kunt ook op zoek gaan naar een sport of hobby die de onrust wegneemt. Ik sprak een jongere die helemaal tot rust kwam tijdens het karpervissen. Prachtig is dat.”
Dit artikel verscheen in Hoop Magazine, maart 2021.