Hoe ga ik om met… emoties in mijn lichaam

Je lichaam geeft jou heel de dag door signalen. We zijn vaak gewend eraan voorbij te gaan. Willem Arnold geeft lichaamsgerichte therapie en leert cliënten welke signalen hun lichaam geeft én wat die signalen je vertellen. Bij De Hoop helpt hij hiermee mensen met een verslaving, eetproblematiek en angst- en persoonlijkheidsklachten.

Je overtuigingen en lichaamsreactie zijn met elkaar verbonden. Willem: “Als je denkt dat je niet veilig bent en mensen zomaar wat met je kunnen doen, dan is de uitdaging om weer in verbinding te komen met de kracht in jezelf. Ik laat mensen dan tegen een kussen
schoppen. ‘Bam, ik héb wat te zeggen, ik mág reageren.’ Je ziet dan meteen een kritische reactie op zichzelf: dit mag ik niet doen. Maar waarom mag jíj niet voor jezelf opkomen? De overtuiging ‘ik kan het niet’, laat ik soms uitbeelden. Zie ik machteloosheid? Dan help ik versterken. Is er angst? Dan zoeken we naar veiligheid. Uitbeelden geeft mij veel inzicht in wat er nodig is.”

Bij verslaving valt het Willem vaak op dat mensen op wilskracht willen veranderen. “Zij vinden het enorm spannend om contact te maken met hun emoties. In hun gebruik hebben ze alles verdoofd. Dan is het heel eng om te zeggen: ‘Ik voel me eigenlijk zo kwetsbaar als een kind, ik voel onrust in mijn buik, omdat ik me bezorgd voel.’ Nee, dan zeggen ze: ‘Het gaat goed, God heeft me gered…’. Ook daarmee duwen ze hun emoties weg.”

In veel therapievormen analyseer je patronen of kijk je naar het verleden. Willem: “Ik kijk vooral naar wat je nu voelt in je lichaam. Welke gedachten en gevoelens komen er boven? Daarna kijk ik hoe we die kunnen ombuigen. Welke hulpmiddelen ga je inschakelen? Je ademhaling is bijvoorbeeld een hulpmiddel om tot rust te komen. Of je gaat de expressie máken door je gevoelens te uiten, in plaats van in je hoofd te analyseren. Het hoeft niet altijd pratend, het kan juist ook door intensief te sporten. ‘Ik voel frustratie, die mag ik eruit boksen!’ De dingen die je misschien wel kan beredeneren mag je ook gaan voelen. En lukt het je dan ook om vijftien seconden bij dat gevoel stil te staan? Het blijft een kwestie van trainen en herhalen.”

Willem helpt soms mensen met trauma’s. “Trauma komt voort uit een hele ingrijpende situatie, waar jij je op dat moment niet tegen kon verzetten of op kon reageren. Ergens in jouw lichaam zit die boosheid nog, of het gevoel gevangen te zitten. Rationeel kan je weten
dat je veilig bent, maar je lichaam reageert nog. Een voorbeeld: Een vrouw die vroeger niet weg kon vluchten uit een onveilige situatie, wilde tijdens therapie juist graag een stevige wandeling maken toen de oude angst terugkwam. En het gebeurt regelmatig dat mensen die eerst een macho-houding aannemen, vervolgens in een hoekje gaan zitten waar ze zich verdrietig voelen.”

Willem ziet dat we in het Westen vaak van onszelf zijn vervreemd. “Ons lichaam is veel wijzer dan we beseffen, maar die boodschap komen we vaak niet onder ogen. Ik denk dat wij er in het dagelijks leven veel aan hebben om die signalen op waarde te schatten. Soms voel je je gewoon leeg of verdrietig, of ben je moe na een lange werkdag. Dat hoef je niet per se op te lossen. Laat maar voor je zorgen. Ik denk dat het ons vriendelijker en eerlijker maakt naar onszelf en onze omgeving. Als je het gevoel wegdrukt, word je nukkig. Maar als je toegeeft: ik ben gewoon moe, ik heb ook even liefde en aandacht nodig, dan kan je om een knuffel vragen.”

“Het kan ons als christenen verrijken om naar ons lichaam te luisteren. Je kan bezorgd leven en een krampachtige houding hebben. Maar als je jouw handen en jouw hart opent, gaat God daar ook doorheen werken. Niet met de mindset: wat ik voel, moet weg. Je hoeft ook niet angstig te worden van nare gevoelens. Dat gebeurt wel als jij je tegen het gevoel verzet. Wat we juist moeten leren is dat het er mag zijn, dat je er aandacht voor mag hebben. Je mag het voelen en vervolgens zoeken naar wat je nodig hebt.”

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen in Hoop Magazine, de derde editie van 2024.